Chính phủ ban hành nghị định 67 vè chính sách phát triển thủy sản: Không đơn giản là chuyện thay vỏ tàu

Tàu cá vỏ thép trước hết ở tỉnh Quảng Ngãi được bàn giao cho ngư dân Thưa ông, chương trình đánh bắt xa bờ trước đây đã bị thất bại và hệ quả của nó là ngư gia đã chẳng thể cải hoán tàu bè để vươn khơi. Việc Chính phủ vừa ban hành NĐ 67, ông đánh ví thế nào? Ông Lưu Đức Khải - Trưởng ban Chính sách NNPTNT (Viện Quản lý kinh tế T.Ư - CIEM) - Chương trình đánh bắt xa bờ trước đây thất bại là vì tư duy dự án, người ta chỉ nghĩ đây là một dự án, xong thì thôi. Tình cảnh hiện thời đã khác. Việc dành các ưu đãi phát triển biển đảo là nhu cầu bức thiết, sống còn của tổ quốc. Nếu nói về hiệu quả kinh tế, chưa chắc NĐ này đã tức khắc đem lại kết quả to lớn nhưng xét về tổng thể ích từng lớp, tổ quốc thì nó là hướng đi đúng và hiệu quả về mặt dài hạn là sẽ đạt được. Bởi trong tình hình Biển Đông như giờ, nếu không có tương trợ ngư dân sẽ chẳng thể ra khơi, bảo vệ chủ quyền của Tổ quốc. NĐ này của Chính phủ không chỉ là “có tiếng” mà là một chính sách khá toàn diện với sự hỗ trợ “ra tấm, ra món” để giúp ngư gia vươn khơi. Đây là bước đột phá, giúp cho ngành thủy sản vỡ hoang tiềm năng kinh tế biển. Nhưng cũng đã có không ít quan điểm băn khoăn về các chính sách chuyển đổi từ tàu vỏ gỗ sang vỏ thép cũng như việc nâng cao trình độ của ngư gia, thưa ông? - Dự án tàu vỏ thép cho ngư dân nhận được rất nhiều sự quan tâm của dư luận, bởi chúng không chỉ bảo vệ ngư dân trước hiểm họa tự nhiên mà còn tăng năng suất, chất lượng sản phẩm thủy sản… Với NĐ này, Chính phủ có chính sách chung tương trợ ngư gia bám biển bằng cách cho vay với lãi suất ưu đãi để đóng mới và tôn tạo tất thảy các loại tàu, kể cả tàu vỏ thép, vỏ nhựa và tàu gỗ, chứ không riêng tàu vỏ thép. Chúng ta từng đóng tàu vỏ thép phục vụ ngư gia nhiều năm qua, với nhiều loại công suất khác nhau. Trước năm 1975, những tàu vỏ thép đã đi đánh bắt khắp vịnh Bắc Bộ, tạo ra một ngành thủy sản mạnh. Thời kì gần đây, do gỗ ngày càng hiếm nên giá thành tàu gỗ ngày một cao. Cho nên, việc thay thế tàu vỏ gỗ bằng tàu vỏ thép hoặc composite sẽ diễn ra theo click here quy luật phát triển. Vậy với các chính sách đặc biệt ưu đãi của Chính phủ để nâng cấp tàu cá cho ngư dân, chúng ta sẽ triển khai thế nào để đem lại hiệu quả cao nhất? - Chuyển sang tàu vỏ thép và tàu vỏ nhựa, không đơn giản có tiền là xong. Ngư gia của ta đang quen với các tàu đánh bắt cá nhỏ, nay nếu đóng tàu cá đương đại thì băn khoăn là đúng. Cụ thể là máy nào đi với tàu đó, tàu lớn đòi hỏi thuyền trưởng được đào tạo bài bản ra sao?… cá nhân chủ nghĩa tôi cho rằng, vấn đề tàu vỏ thép hay tàu vỏ gỗ không quan trọng bằng khâu hậu cần nghề cá. Cùng với chính sách này, Chính phủ đã dự kiến thành lập một trung tâm hậu cần nghề cá và đội cảnh sát biển để bảo vệ ngư dân. Việc hình thành các khu vực thu gom thủy hải sản ngay trên biển, nhất là ở Hoàng Sa, Trường Sa với những tàu hậu cần lớn, đóng gói sản xuất ngay trên đại dương mới thực sự làm đổi thay lề thói khai khẩn ngư trường hiện thời. Chúng ta còn phải có hạ tầng cơ sở sản xuất, bảo dưỡng, bảo trì tàu vỏ thép, tàu vỏ nhựa với quy mô hàng chục nghìn tàu cá hiện đại... Với tàu vỏ thép đủ trang thiết bị cứu sinh, cứu hỏa, la bàn, radar, thiết bị định vị toàn cầu GPS, ngư gia sẽ an toàn hơn khi hoạt động ngoài khơi xa. Với véc tơ vận tốc tức thời cao (9 - 11 hải lý/giờ), Thời gian ra khơi của tàu vỏ thép ngắn hơn và ít tiêu hao nhiên liệu hơn tàu gỗ. Nhiều ý kiến cũng cho rằng với các chính sách lần này, ngư dân phải là chủ thể của nguồn vốn, phải được toàn quyền quyết định việc đóng con tàu của mình như thế nào, thưa ông? - Đúng như vậy. Nếu chỉ đóng tàu to mà không hiệp với tính năng các nghề của ngư dân cũng không sử dụng hiệu quả được. Tôi cho rằng, để các NĐ này thực sự đi vào cuộc sống, các doanh nghiệp nên về các địa phương xây dựng nhà máy đóng tàu để sau đó có thể giám sát, tôn tạo các tàu đó. Chủ tàu phải là những ngư gia có năng lực thực thụ về tài chính, đồng thời là người đã có tàu và tham dự phá hoang biển khơi. Để xác định đúng đối tượng được vay vốn theo chính sách này, các địa phương cần bình chọn công khai để đưa ra danh sách các chủ tàu có tiềm năng, năng lực có thể được đóng tàu. Xin cảm ơn ông! ÔNG TẠ QUANG NGỌC - NGUYÊN BỘ TRƯỞNG THỦY SẢN : Tôi khẳng định chủ trương đóng tàu vỏ thép sẽ không thất bại nếu chúng ta quản lý tốt cách cho vay và tiền cho vay để đóng tàu. Các ngân tham khảo hàng sẽ phải tham gia chứ không chỉ là bổn phận của bộ này hay ngành kia. Vấn đề quan yếu là phải có đột phá trong tháo gỡ khó khăn về điều kiện vay vốn. Khâu vay vốn và đóng tàu phải hết sức dân chủ thì người dân mới có trách nhiệm cao với con tàu và họ mới làm chủ được đồng vốn vay. Chính ngư gia là những người biết và cần biết hơn ai hết năng lực và tính hiệu quả của những con tàu này và chịu bổn phận trực tiếp về chúng. Mỗi con tàu đóng ra không chỉ là tài sản, quan yếu hơn, nó phải là phương tiện sản xuất thật hữu ích, nó còn phải bảo đảm tính mệnh và điều kiện hoạt động của ngư gia ở những nơi sóng to gió lớn, là dụng cụ để họ tham dự bảo vệ chủ quyền linh của giang sơn. TS NGUYỄN VIỆT THẮNG - CHỦ TỊCH HỘI NGHỀ CÁ VIỆT NAM: ngư dân phải được quyết định tuyển lựa đối tác để chuyển đổi tàu phá hoang, đơn vị nào tốt hơn thì họ sẽ có quyền được chọn chứ chẳng thể áp đặt vào một công ty nào đó. Tôi rất đồng tình với quan điểm của Bộ trưởng NNPTNT rằng, để chính sách phát triển thủy sản thực sự đi vào cuộc sống, Chính phủ sẽ trực tiếp tương trợ cho chủ tàu, quyền quyết định về mẫu tàu nào, thiết kế như thế nào, thiết bị như thế nào do chủ tàu quyết định. Bộ NNPTNT rất hoan nghênh các công ty, các viện tư vấn nghiên cứu đưa ra các mẫu tốt cho ngư dân. Tổng cục Thủy sản sẽ xây dựng các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật; giám định các mẫu tàu để bảo đảm tàu đóng cho ngư dân an toàn và hiệu quả. NGUYỄN PHƯƠNG (GHI)